Na de storm van kritiek is de zon gaan schijnen voor de nieuwe wedstrijdvormen in het pupillenvoetbal. Dat merken we niet alleen aan de vragen die we krijgen, maar ook aan spontane berichten via WhatsApp. Clubvoorzitters posten trots de plaatjes van oefentoernooien en er wordt zelden meer gevraagd naar het ‘waarom’ van de hervormingen. De vragen die we nu krijgen gaan vooral over het voetbal zelf. Zoals de interpretatie van de nieuwe spelregels.
Over één grote verandering blijft het echter raadselachtig stil, terwijl het een ingrijpende vernieuwing is die wordt doorgevoerd in het Nederlandse voetbal: Alle teams Onder 8 en 9 jaar spelen vanaf het nieuwe seizoen zonder ranglijsten. Dus zonder competitief element. Je kunt wel winnen, verliezen of gelijk spelen. Maar er is geen kampioenschap meer. De standen worden door de KNVB nog wel bijgehouden (niet gepubliceerd) om de competitie beter in te kunnen indelen met teams die aan elkaar gewaagd zijn.
In Ierland hebben ze daar al twee jaar ervaring mee. De Ierse bond stelt clubtrainers zelfs verplicht alle spelertjes minimaal de helft van de wedstrijd te laten spelen, of ze er wat van kunnen of niet. Journalist Michel de Hoog schreef daar een prachtig artikel over op het online platform De Correspondent. Hij zocht Ruud Dokter op, de Nederlandse High Performance Director van de Ierse voetbalbond FAI en voormalig bondscoach van Nederlandse jeugdelftallen. Onder zijn leiding worden de radicale veranderingen in het Ierse jeugdvoetbal doorgevoerd. Hij meent dat wij als opleiders bescheidener moeten zijn. Ruud Dokter: “Eerst denk je: Speler A is mijn grootste talent en een jaar later is die speler ingehaald door speler B, niet zelden iemand waar je het nauwelijks van verwachtte. Dan is er dus maar één conclusie mogelijk: We moeten onze aandacht geven aan alle spelers. Als trainer moet je als onderwijzer en opvoeder fungeren.”
Roerend mee eens. Zo zien wij het ook voor het Nederlandse jeugdvoetbal. Geen verbeten prestatie-trainers, maar positieve en enthousiaste coaches, die er voor het plezier van de spelertjes zijn en hen zo min mogelijk druk opleggen door ze het volle vertrouwen en de vrijheid te geven. Anders dan de Ierse bond zien wij overigens geen noodzaak om trainers verplicht te stellen alle voetballertjes evenveel speeltijd te geven. Wij denken dat het loslaten van de ranglijsten, de instinctieve prestatiedrang bij trainers en ouders weghaalt en zodoende ruimte geeft om alle spelertjes ongebreideld speelplezier te gunnen. Begrijp mij trouwens niet verkeerd. Het winnen van de wedstrijd blijft natuurlijk wel gewoon belangrijk en superleuk! Ik was vroeger ook niet te genieten na een gelijk spel of verlies.
Toch zullen er fanatieke ouders blijven, zoals in Ierland, die koste wat kost willen winnen en misschien clandestiene ranglijsten gaan bijhouden. Ook hen zullen we moeten overtuigen dat dit een project is voor de lange termijn, waarvan we eerste resultaten pas zullen merken over tien jaar.
In de tussentijd gaan we wel veel meer blije koppies zien op het veld. Daar zou elke vader en moeder gevoelig voor moeten zijn.